Şam’dan 13 maddelik nihaî entegrasyon önerisi

Şam’dan 13 maddelik nihaî entegrasyon önerisi

 

Şam, 13 maddelik nihaî entegrasyon önerisini resmen iletti; Genelkurmay'da ve iki bakanlıkta yardımcılıklar SDG'ye mi gidiyor?

 

 

İlke tv’nin yorumuyla... Şam yönetimi ilk kez yazılı taslak sundu: Entegrasyon metni adil çözümden uzak Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ve Demokratik Suriye Güçleri (SDG) ile Suriye geçici hükümeti arasında 10 Mart Mutabakatı kapsamındaki entegrasyon konusunda görüşmeler sürüyor. Numedya’dan Diyar Ciwan’ın haberine göre; Uzun süredir “tıkandığı” belirtilen görüşmeler kapsamında geçtiğimiz hafta önemli bir gelişme yaşandı. Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed el Şara yönetiminin Özerk Yönetim temsilcilerine ilk defa yazılı bir metin sundu. İletilen taslak metin, başlangıç için olumlu bir adım ama genel için ‘tekçilikte ısrarın‘bir tekrarı olarak değerlendiriliyor. Özerk Yönetim’e yakın askeri ve diplomatik kaynaklar, taslağın masaya yatırılarak incelendiğini ve ortak bir tutum belirlenmeye çalışıldığını vurguladı. ‘Entegrasyon yalnızca askeri başlıkla sınırlı olamaz’   Şam, 13 maddelik nihaî entegrasyon önerisini resmen iletti; Genelkurmay'da ve iki bakanlıkta yardımcılıklar SDG'ye mi gidiyor? Şam yönetiminin ilk defa yazılı bir müzakere metni sunmasının olumlu bir gelişme olarak not edildiğini belirten kaynaklar, ‘‘ancak asıl müzakere başlıklarında bir açılım göremiyoruz” görüşünde:   ‘Adım var ama sonuç yok’ Entegrasyon müzakerelerinin sadece ‘‘Üç tümen entegre edilecek” konusuna indirgenemeyeceğini belirten kaynaklar, sınır muhafızları, özel kuvvetler ve operasyon güçlerinin sevki ve idare edilmesi konusunun da açıklığa kavuşturulmadığını kaydetti. Gözlemci güçler devrede Bölgeden gelen bilgilere göre, Şam ile Özerk Yönetim arasında yapılan müzakere süreçlerine ABD, Fransa ve İngiltere de katılıyor. Bu güçler, yıl sonuna kadar belli somut adımların atılması konusunda ısrarlı. Bu ısrar hem Şam yönetimi ve hem de Özerk Yönetim tarafından hissediliyor. Dolayısıyla yıl sonuna kadar sonuçlandırılması planlanan müzakere sürecinin Mart 2026 sonuna kadar uzatılması da ağır basan başka bir alternatif. Son temaslar Entegrasyon görüşmeleri kapsamında ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve CENTCOM Komutanı Amiral Brad Cooper’ın öncülük ettiği ABD heyeti, son olarak 6 Ekim’de SDG Genel Komutanı Mazlum Abdi ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Bölgesi Dış İlişkiler Dairesi Eşbaşkanı İlham Ahmed ile bir araya gelmişti. Bu görüşmenin ardından ABD heyeti, Şam’da Şara başkanlığındaki heyetle görüşmüştü. Bu diplomatik temasların ardından Şara, 10 Kasım’da ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile bir görüşme gerçekleştirmişti.

Suriye'de Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra, Şam'ın, Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara'nın kasım ayındaki ABD ziyaretinden önce onayladığı 13 maddelik entegrasyon yol haritasını Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) resmen bildirdi.

SDG ile Şam yönetimi arasında 10 Mart'ta varılan mutabakatın uygulanması için belirlenen son tarih olan 31 Aralık yaklaşırken Suriye geçici yönetiminin entegrasyon için 13 madden oluşan bir bir yol haritası önerdiği daha önce ortaya çıkmıştı. Şam’ın son teklifine göre SDG, Suriye ordusu içinde üç ayrı tümen halinde yeniden örgütlenebilecek.

"Üç tümen halinde yapılandırılmış birleşik bir güç"

Anlaşmanın şartlarına göre, SDG üç ayrı tümen halinde yapılandırılmış birleşik bir güç olarak faaliyet göstermeye devam edecek. Birinci tümen, Suriye’nin kuzeydoğu sınırlarını güvence altına almakla görevli Sınır Koruma Tümeni olacak. İkinci tümen, SDG’nin mevcut kadın birimlerini koruyacak Kadın Tümeni olacak. Üçüncü tümen ise, aşırılıkçı gruplara karşı operasyonlarda doğrudan Suriye hükümeti ile koordinasyon sağlayacak Terörle Mücadele Tümeni olacak.

SDG, Suriye ordusunun Kuzeydoğu Suriye’deki varlığını sınırlamakta ısrar ediyor ve sadece kendi üç tümeninin Fırat’ın doğusunda konuşlandırılmasını talep ediyor.

Syria in Transition dergisinin aktardığına göre; önerinin en önemli noktalarından biri anlaşmanın Şam hükümetinin ordu veya güvenlik birimlerinden hiçbir birimin kuzeydoğu Suriye’ye girmesine izin verilmeyeceğini taahhüt etmesi. Bu da SDG’nin bölge üzerindeki özerk kontrolünü fiilen koruması anlamına geliyor. 

Üç bakan yardımcılığı SDG'ye mi gidiyor?

Habere göre Şam, SDG’ye devletin askerî ve güvenlik kurumlarında önemli temsil hakkı vermeyi kabul etti. Anlaşma, savunma bakan yardımcısı, içişleri bakan yardımcısı ve genelkurmay başkan yardımcısı olmak üzere üç bakan yardımcılığı görevinin SDG adaylarına tahsis edilmesini öngörüyor.

Öte yandan SDG’nin üst düzey 70 askerî isminin yeni Suriye ordusuna entegrasyonu ve yeniden yapılandırılmış Suriye ordusunun liderlik pozisyonları için listelendiği bildiriliyor.

Şam-SDG görüşmelerinde atılım niteliğinde

SDG'ye resmen iletilen yol haritası, Geçici Cumhurbaşkanı Şara'nın Washington'da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinden önce zaten gündeme gelmişti. Ancak SDG'ye resmen iletilmesi anlaşmanın Şam yönetimi tarafından yazılı olarak ilk kez tanındığını gösteriyor ve SDG’nin Suriye’nin gelecekteki güvenlik yapısına entegrasyonu konusundaki uzun süredir tıkanmış görüşmelerde bir atılım sinyali veriyor.

t24