ABD, İngiltere ve Fransa Suriye’yi vurdu

ABD, Fransa ve İngiltere, “Duma’da kimyasal silah kullanıldığını” iddia ederek Suriye’ye hava saldırısı düzenledi. Saldırıyı Trump duyururken, May ve Macron’dan hemen destek geldi; Rusya sert tepki gösterdi. NATO da desteğini açıklarken, Pentagon “ilk dalganın sona erdiğini” vurguladı. 

ABD, Doğu Guta’nın Duma bölgesine kimyasal silah kullanıldığını gerekçe yaparak müttefikleriyle birlikte harekete geçti. ABD Başkanı Donald Trump’ın akşam verdiği izinden sonra ABD ve müttefikleri Fransa ile İngiltere, Suriye'nin başkenti Şam'a hava saldırısı düzenledi. Şam’da peş peşe patlamalar yaşanırken, Suriye hava savunmasının aktif olduğu kaydedildi. Suriye devlet televizyonundan yapılan açıklamada, Suriye Hava Kuvvetleri'nin “ABD, Fransa ve İngiltere'nin saldırısına” yanıt verdiği kaydedildi. 

Füzelerin Şam'ın kuzeydoğusundaki Barzeh bölgesinde bir araştırma merkezini ve başkentin etrafındaki diğer bazı askeri tesisleri vurduğu bildirilirken, Humus'taki askeri depoları hedef alan füzelerin düşürüldüğünü açıklandı. Devlet televizyonu, toplamda 13 füzenin düşürüldüğünü bildirdi.

TRUMP: KİMYASALI BIRAKANA KADAR SÜRECEK 

ABD Başkanı Trump, Türkiye saatiyle sabaha karşı 04.00 sıralarında yaptığı duyuruda, Amerikan ordusuna Suriye'deki kimyasal silah tesisleri vurması için onay verdiğini ve Fransa ile İngiltere'nin de operasyonu desteklediğini söyledi. Trump, “ABD silahlı kuvvetlerine, Suriye diktatörü Beşar el Esad’ın kimyasal silah gücüyle ilişkili hedeflere keskin saldırılar düzenlemelerini emrettim” ifadelerini kullandı.

Saldırıların “Suriye rejimi silahlarını teslim edene” kadar süreceğini kaydeden Trump, bu kararı alınmasındaki sebebin “kimyasal silahların üretimi, yaygınlaştırılması ve kullanılmasına karşı önleyicilik sağlamak” olduğunu vurguladı. 

ABD Başkanı Trump, “Rusya, bu karanlık yolda mı ilerleyeceğine yoksa istikrar ve barışı temin eden medeni toplumlara mı katılacağına karar vermeli. Umarım bir gün Rusya’yla iyi anlaşırız ve hatta belki İran’la; ama belki de anlaşmayız” dedi. Trump, “Bugün İngiltere, Fransa ve ABD halkları barbarlık ve gaddarlığa karşı güçlerini birleştirdi” diye ekledi.

PENTAGON: İLK DALGA SONA ERDİ

ABD Savunma Bakanı Jim Mattis ve Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, Pentagon'da düzenledikleri ortak basın toplantısında, saldırılara jetlerin ve Tomahawk füzelerinin dahil edildiğini ve üç tesisin hedef alındığını söyledi. Tesislerden ilkinin başkent Şam’da kimyasal ve biyolojik silah geliştiren bir araştırma merkezi, ikincisinin Humus’ta bir kimyasal silah deposu ve sonuncusunun da kimyasal silah ekipmanlarını içeren bir bina olduğu kaydedildi.

ABD Başkanı'nın açıklamalarının aksine Suriye'ye yönelik saldırının “bir defalık” olduğunu ifade eden Mattis, "Bu yıl geçen yılki saldırıya nazaran iki kat daha fazla silah kullandık. Hedefler daha titiz seçildi. Ağır bir saldırı olduğunu söyleyebilirim" dedi.

Geçen yıl Han Şeyhun'da yaşandığı iddia edilen kimyasal saldırı sonrasında düzenlenen hava saldırılarını hatırlatan Mattis, “Esad rejiminin geçen sene mesajı almadığı anlaşılıyor. Şimdi biz ve müttefiklerimiz daha sert vurduk ve hep birlikte Esad’a ve onun katil kurmaylarına yeni bir silahlı saldırı daha düzenlememeleri gerektiğine dair mesajımızı gönderdik” diye konuştu.

ABD Genelkurmay Başkanı Dunford da, “ilk dalga saldırının sona erdiğini” belirtti. Düzenlenen saldırıların sürdürülebilir bir askeri operasyonun parçası olduğunu ifade eden Dunford, saldırıların Suriye rejiminin kimyasal silah kullanımından vazgeçmesi halinde resmi olarak biteceğini de sözlerine ekledi.

Saldırılar öncesinde Rusya’nın bilgilendirilmediğini belirten Genelkurmay Başkanı, hedeflerin Rus güçlerinin duruma dahil olması riskini karşı özel bir şekilde belirlendiğini söyledi.

RUSYA: SONUÇSUZ KALMAYACAK

Rusya hava saldırısına sert tepki gösterdi. Rusya'dan ilk açıklama, Rus parlamentosunun alt kanadı Duma'nın Savunma Komitesi başkanı Aleksandr Şerin'den geldi. ABD'nin Suriye'ye yönelik saldırılar düzenleyerek, tüm uluslararası kuralları ihlal ettiğini ifade eden Şerin, "Rusya bunu saldırganlık eylemi olarak görmektedir" dedi. Şerin, "ABD Başkanı Trump sadece dünya çapındaki bir suçlu değil, ikinci bir Adolf Hitler'dir. Bu, ikinci Belgrad'dır. Bu bir dönüm noktasıdır, egemen bir devlete karşı savaş ilanıdır" diye ekledi. 

Rusya'nın ABD Büyükelçisi Anatoliy Antonov da saldırıların sonuçsuz kalmayacağını belirterek, "En kötü endişelerimiz gerçekleşti. Uyarılarımız dikkate alınmadı. Önceden tasarlanan senaryo uygulanıyor. Bu gibi eylemlerin sonuçsuz kalmayacağı konusunda uyardık. Bu sonuçların tüm sorumluluğu Washington, Londra ve Paris'e aittir. Rusya Devlet Başkanının tahkir edilmesi kabul edilemez" dedi. 

ABD ve müttefiklerinin tam da ülkenin barışçıl bir gelecek için şans elde ettiği anda Suriye’ye saldırdığı yorumunda bulunan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Facebook hesabından yaptığı açıklamada, “Dünyanın ahlaki liderliğini yaptığını iddia ve ayrıcalıkları ile biricikliklerini ilan edenler. Gerçekte, ülkenin en sonunda barış için bir şans yakaladığı anda özgün bir biriciklik göstererek Suriye’nin başkentine saldırdılar” ifadelerini kullandı. 

PUTİN: KINIYORUZ, YIKICI ETKİ YARATACAK

Daha sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den ilk açıklama geldi. Putin, saldırıyı en sert biçimde kınadıklarını vurguladı. Saldırıyı terörle mücadele ön safta yer alan egemen bir devlete yönelik saldırganlık eylemi olarak niteleyen Putin, saldırının tüm uluslararası ilişkiler sistemi üzerinde yıkıcı etki yaratacağının altını çizdi.

İNGİLTERE: HEDEFLİ BİR DARBE NİTELİĞİNDE 

Trump’ın arkasından müttefiklerden ilk açıklama İngiltere Başbakanı Theresa May’den geldi. Trump'ın konuşmasından birkaç dakika sonra, İngiltere'nin operasyona destek verdiğini, "Güç kullanımından başka işe yarar bir alternatif yoktu" sözleriyle duyuran May, İngiliz silahlı kuvvetlerine Suriye rejiminin kimyasal silah kullanma kapasitesini azaltmak ve kullanımını engellemek için koordineli ve hedefli saldırılar için emir verdiğini duyurdu.

Suriye'ye karşı mümkün olan her diplomatik yolun denendiği savunan May, "Suriye rejimini kimyasal silah kullanmaktan caydırmak için güç kullanmak dışında pratik bir alternatif yoktu" ifadelerini kullandı. İngiltere Başbakanı, şöyle devam etti: "Bu harekât bir iç savaşa müdahale etmek ve rejim değiştirmek anlamına gelmiyor. Harekat, bölgede gerilimleri tırmandırmayacak ve sivil kayıpları önlemek için mümkün olan her şeyi yapacak sınırlı ve hedefli bir darbe niteliğindedir."

FRANSA: KIRMIZI ÇİZGİ AŞILDI

ABD ve İngiltere’yle birlikte saldırıya destek veren Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da “Suriye'de kimyasal silah kullanımının normalleşmesine müsamaha edemeyiz" açıklamasında bulundu. Kırmızı çizginin aşıldığını söyleyen Macron, "onlarca erkek, kadın ve çocuk kimyasal silahlarla katledildiği için" saldırı emri verdiğini söyledi. Fransa Cumhurbaşkanlığı'nın resmi Twitter hesabında da saldırıya katılan Fransız jetlerinin kalkış görüntüleri yayımlandı.

NATO: HAREKATI DESTEKLİYORUZ 

NATO’dan da hava saldırısına destek geldi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ABD’nin Suriye’yi vurmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Harekatı destekliyoruz. Kimyasal saldırıdan sorumlu olanlar hesap vermeli" dedi.

SURİYE: KARARLILIĞIMIZ DEĞİŞMEYECEK

Suriye Dışişleri’nden yapılan açıklamada, “Batı saldırısının Suriye ordusunun militanlarla savaşta kararlılığını hiçbir şekilde etkilemeyeceği” belirtildi ve “Suriye ordusunun ülkenin her köşesinde güvenlik ve istikrarı sağlamaya kararlı olduğu” vurgusu yapıldı.

ESAD’DAN İLK GÖRÜNTÜ

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın bu sabah işe giderken göründüğü bir video yayımlandı. Suriye Devlet Başkanlığı’nın sosyal medya hesaplarından yayımlanan sekiz saniyelik görüntüde, Esad takım elbiseleri ve iş çantası ile bir binaya girerken görülüyor.

İRAN: SUÇ İŞLENDİ

İran’ın Ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney, "Fransa, İngiltere ve ABD hiçbir kazanım elde edemeyecek. Suriye’ye saldırı bir suç ve ABD, İngiltere ve Fransa’nın liderleri suçlu" açıklaması yaptı. İran Dışiişleri Bakanlığı da "saldırının açık bir uluslararası hukuk ihlali olduğunu ve Suriye’nin egemenliğini ihlal ettiğini" belirten bir açıklama yayınladı.

TÜRKİYE DESTEKLEDİ

Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, “Bu operasyonu memnuniyetle karşılıyoruz. Operasyon tüm insanlığın vicdanına tercüman olmuştur” denildi. 

İSRAİL: İRAN’A SİNYAL

İsrailli bakan Yoav Gallant, saldırının İran’a güçlü bir sinyal olduğunu söyledi.